بررسی تاثیر پوشش سلولزی روی برخی خواص فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی توت فرنگی

توت فرنگی یکی از محصولات با ارزش باغبانی است که به دلیل بافت نرم آن آسیب پذیر بوده و ماندگاری کوتاهی دارد. یکی از روش های مناسب جهت افزایش ماندگاری و حفظ کیفیت میوه ها استفاده از پوشش های خوراکی می باشد. در سالهای اخیر توجه بسیاری از پژوهشگران به نقش ترکیبات سلولزی در نگهداری و کنترل فساد در میوه ها معطوف گردیده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر پوشش خوراکی سلولزی روی ویژگی های کیفی توت فرنگی رقم پاروس انجام شد و در چهار مرحله (روزهای 2 ، 5، 8 و 11 نگهداری) خواص فیزیکی و مکانیکی و در سه مرحله (روزهای 1، 7 و 11 نگهداری) خواص شیمیایی آن بررسی گردید. برای این منظور میوه های توت فرنگی در پوشش خوراکی متیل سلولز با غلظت 3% به مدت 5 دقیقه غوطه ور شده و پس از خشک شدن در آزمایشگاه در ظروف پلاستیکی سوراخ دار بسته بندی شده و به مدت 11 روز در دمای 0c1± 4 در یخچال نگهداری شدند. ویژگی های شیمیایی (اسیدیته قابل تیتراسیون، مواد جامد محلول کل،ph ، آنتوسیانین کل و فعالیت آنتی اکسیدانی)، خواص فیزیکی (درصد کاهش وزن، درصد پوسیدگی، قطر های اصلی، ضریب کرویت، مساحت سطح، قطر میانگین هندسی، ضریب اصطکاک ایستایی و رنگ سطح توت فرنگی) و خواص مکانیکی (تنش تسلیم، تنش شکست، کرنش تسلیم، کرنش شکست، انرژی گسیختگی، مدول الاستیسیته، تنش و زمان تنش آسایی و ارائه مدل) در زمان های فوق اندازه گیری شدند. این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد کاربرد پوشش سلولزی اثر معنی داری بر صفات اسیدیته، مواد جامد محلول، آنتوسیانین و فعالیت آنتی اکسیدانی نداشت درحالی که بر ph نمونه ها در سطح یک درصد معنی دار شد. همچنین این پوشش توانست به طور معنی داری کاهش وزن و درصد پوسیدگی میوه ها را کنترل کند. به نظر می رسد که پوشش سلولزی می تواند مانع خوبی برای کاهش رطوبت و توسعه ی عفونت های قارچی روی سطح میوه باشد. تاثیر این پوشش بر ویژگی های ضریب کرویت، طول نمونه¬ها و ضریب اصطکاک ایستایی در سطح یک درصد معنی دار شد. اما بر دیگر ویژگی¬های ابعادی از جمله عرض، ضخامت، قطر میانگین هندسی و مساحت سطح موثر نبود. علاوه بر این، تمام شاخص های رنگ سطح توت فرنگی در سطح یک درصد تحت تاثیر این پوشش قرار گرفت. بطوریکه نمونه¬های پوشش دار رنگ تیره¬تر (l* پایین تر) و میزان رنگ قرمز کمتر (a* پایین تر) را دارا بودند. کاربرد این پوشش بر فاکتورهای تنش تسلیم، تنش شکست و انرژی گسیختگی از لحاظ آماری در سطح یک درصد معنی دار شد اما بر دیگر پارامتر¬های مکانیکی از جمله کرنش تسلیم، کرنش شکست و مدول الاستیسیته معنی دار نشد. تفاوت قابل توجهی بین تنش و زمان تنش آسایی نمونه¬های پوشش¬دار و بدون پوشش مشاهده شد که عدم کاهش زمان تنش آسایی برای نمونه پوشش¬دار در طی ذخیره سازی حفظ ویژگی الاستیک میوه را بیان می¬کند. مدل ماکسول پیشنهادی برای توصیف رفتار تنش آسایی محصول نیز به طور رضایت بخشی متناسب با آزمون تجربی تنش¬آسایی است.